Kombucha: Voordelen en Recept – Lekker fris in de zomer!

Klaar om jezelf te trakteren op iets bijzonders? Lees verder en duik in de wereld van zelfgemaakte, bruisende kombucha!

Wat is kombucha?

Kombucha is een eeuwenoude, gefermenteerde theedrank die steeds populairder wordt. Het wordt gemaakt door een zwam die bestaat uit verschillende bacteriën en gisten, bekend als SCOBY (Symbiotic Culture Of Bacteria and Yeast), toe te voegen aan gezoete thee. 

De magie van kombucha zit in de scoby. Hoewel het idee van een ‘theeschimmel’ misschien wat vreemd klinkt, is het deze bijzondere zwam die kombucha zijn unieke eigenschappen geeft. 

SCOBY

Scoby is een levend organisme dat bestaat uit een bruisende kolonie van miljarden kleine gist- en bacteriecellen, verpakt in een rubberachtige schijf die elegant zweeft boven je zoete thee.

De scoby voedt zichzelf met de suiker die aan groene of zwarte thee wordt toegevoegd. Tijdens dit proces zet de zwam de suiker om in vitamines, enzymen, zuren en gisten. Het grootste deel van de suiker verdwijnt in de zwam, waardoor de uiteindelijke drank slechts weinig suiker bevat. De scoby drijft aan het oppervlak van de pot waarin je de kombucha bereidt. 

Hoe warmer het is, hoe sneller de fermentatie verloopt – je kunt je eigen kombucha in slechts een week klaar hebben, maar soms duurt het ook wel twee weken. Dat geeft jou de controle over de smaak! 

Als je van een zoetere drank houdt, haal je de scoby er eerder uit. Wil je liever een pittige, lichtzure kombucha? Laat de scoby dan lekker lang in de thee dobberen. Het draait allemaal om proeven en experimenteren tot je jouw perfecte smaak ontdekt.

Je scoby zal geleidelijk dikker worden en meerdere lagen ontwikkelen. Af en toe moet je de onderste lagen (die in contact komen met de thee) verwijderen. Geef deze weg aan vrienden die zelf aan de slag willen met kombucha, of gooi ze weg. 

Een scoby kun je dus van een kombucha kweker krijgen, of anders kopen via natuurwinkels, en is ontzettend duurzaam.

Wat zijn de gezondheidsvoordelen van kombucha?

Kombucha heeft de afgelopen jaren een enorme populariteit verworven, mede door de vermeende gezondheidsvoordelen die aan deze gefermenteerde drank worden toegeschreven. 

Hoewel er weinig harde wetenschappelijke studies zijn die deze voordelen hebben bewezen, blijkt uit historisch gebruik en ervaring wel dat kombucha mogelijk gunstig kan zijn voor de gezondheid. Kombucha is rijk aan probiotica, de goede bacteriën die je darmgezondheid bevorderen.

Potentiële gezondheidsvoordelen van kombucha zijn:

• Verbetering van cholesterol: Er zijn aanwijzingen dat kombucha kan helpen bij het verlagen van cholesterolniveaus.
• Ondersteuning van nier- en leverfunctie: Traditioneel wordt kombucha geassocieerd met een positieve invloed op de werking van de nieren en lever.
• Darmgezondheid: De probiotische bacteriën in kombucha kunnen de darmgezondheid bevorderen door bacteriële overgroei te verminderen. Onderzoek benadrukt bovendien dat kombucha aanzienlijke verlichting kan bieden bij het Prikkelbare Darmsyndroom en zelfs bij diarree. Een andere studie uit 2014 toonde aan dat het fermentatieproces van kombucha resulteert in een overvloed aan probiotica. Deze levende bacteriën lijken sterk op de heilzame micro-organismen die van nature in onze darmen voorkomen.
• Antioxidanten: De thee waaruit kombucha wordt gemaakt, bevat antioxidanten die celbeschadiging en ziekten kunnen helpen voorkomen en schadelijke bacteriën in je lichaam kunnen bestrijden.
• Spijsvertering: Tijdens het fermentatieproces ontstaan krachtige enzymen die essentieel zijn voor het afbreken en opnemen van voedingsstoffen. Dit zorgt niet alleen voor een vlotte spijsvertering, maar bevordert ook de absorptie van belangrijke voedingsstoffen. 

Ondanks de suiker die aan de thee wordt toegevoegd, blijft er na het fermentatieproces dus maar weinig suiker over in de uiteindelijke drank, waardoor kombucha zeker niet ongezond is.

Recept

Stap voor stap naar je perfecte zelfgemaakte kombucha!

Bereiding

Begin met de essentiële ingrediënten: zwarte thee voor een robuuste smaakof groene thee voor een frisse twist. Laat de thee een uur of twee trekken in water van 90°C voor zwart, of 80°C voor groen. Voeg dan de suiker toe, roer tot het volledig is opgelost, en zeef de thee. Laat het geheel rustig afkoelen tot kamertemperatuur.

Eerste fermentatie

Giet je heerlijk gearomatiseerde thee in een ruime pot samen met de scoby en wat startersvocht. Bedek de pot met een ademend doekje en zet vast met een elastiekje – zo krijgt je scoby de zuurstof die ze nodig heeft terwijl ze haar magie verricht. Ideaal fermentatieklimaat? Ongeveer 27°C, dus zoek een warm hoekje in huis, maar weg van direct zonlicht. Maak je geen zorgen als het wat koeler is, dan gaat de fermentatie gewoon wat langzamer.

Geef het 7 tot 10 dagen de tijd om te fermenteren, afhankelijk van de kamertemperatuur en het seizoen. Vanaf ongeveer dag 7 begin je dagelijks te proeven met een schone lepel – ben je meer van het zoete type, dan stop je de fermentatie vaak al na een week. Liever wat zuurder? Laat het dan gerust twee weken staan tot de smaak helemaal naar wens is.

Vervolgens haal je de scoby eruit samen met op z’n minst 100 ml vocht. Dit kun je bewaren voor je volgende portie, of je kunt hiermee het proces meteen herstarten.

Tweede fermentatie

Nu wordt het pas echt interessant! Giet je vers gefermenteerde kombucha in een mooie glazen fles. Voeg eventueel zoetstof toe naar smaak – denk aan ongeveer 8 gram per liter – met je favoriete smaakmaker. Misschien een krachtige kruideninfusie, wat vers sap, of een mix van kruiden en specerijen voor die extra punch! Sluit de fles goed af en laat nog eens 2 tot 3 dagen fermenteren. Het koolzuurgas wordt gevangen, waardoor je kombucha lekker bubbly wordt.

Maar let op, als er nog suiker achterblijft van de eerste fermentatie, kan de druk in de fles flink toenemen. Open daarom ‘s ochtends en ‘s avonds voorzichtig de fles om de druk te laten ontsnappen. Laat de drank ten slotte afkoelen tot de perfecte drinktemperatuur en geniet van je eigen sprankelende, huisgemaakte kombucha!

Conclusie

Kombucha wint steeds meer aan populariteit vanwege zijn vermeende gezondheidsvoordelen en unieke smaak profiel. Het wordt gemaakt door een scoby toe te voegen aan gezoete thee, waarna een fermentatieproces plaatsvindt dat resulteert in een drank boordevol probiotica, enzymen, zuren en antioxidanten. Deze elementen kunnen mogelijk bijdragen aan een verbeterde darmgezondheid, ondersteuning van lever- en nierfuncties, en zelfs het verlagen van cholesterol. Met zijn veelzijdige smaak en bruisende karakter biedt kombucha een heerlijk gezonde keuze voor thuisbrouwers en liefhebbers van natuurlijke fermentaties! 

Check ook eens deze kombucha- en shilajit energydrank om je die extra boost te geven die je nodig hebt om je dag door te komen!

Zelf Kimchi of Sauerkraut maken? <Klik hier!