De traditie van dinacharya, een dagelijkse routine in de Ayurvedische traditie, is een krachtig geheim voor het verbeteren van je gezondheid en welzijn. Het gaat hierbij om het belang van regelmaat in je leven, zoals op vaste tijden eten, slapen en werken. Een vaste routine brengt gezondheid, energie en helderheid in je leven. Maar er is geen ‘one-size-fits-all’ aanpak: je routine moet worden afgestemd op jouw unieke behoeften, balans (en dosha). Begin eenvoudig en pas je routine aan op een manier die bij jou past. Zelfs een kleine stap richting meer regelmaat kan al een wereld van verschil maken!
De dosha’s
In de Ayurveda worden de verschillende tijden van de dag in verband gebracht met drie energieën, bekend als dosha’s. Elk van deze dosha’s – Vata, Kapha en Pitta – brengt een unieke vibe met zich mee.
Vata: Tussen 2 uur ‘s ochtends en 6 uur ‘s ochtends, en vervolgens tussen 2 uur ‘s middags en 6 uur ‘s middags, domineert Vata. Als de dosha van lucht en beweging, is dit de tijd om jezelf onder te dompelen in creativiteit en dynamiek.
Kapha: Van 6 uur ‘s ochtends tot 10 uur ‘s ochtends, en opnieuw van 6 uur ‘s avonds tot 10 uur ‘s avonds, neemt Kapha het roer over. Met een balans tussen lichtheid (‘lightness’) en een gevoel van aarding (‘sense of grounding’), is dit de perfecte tijd voor licht werk en een vleugje stabiliteit.
Pitta: De dosha van vuur en water schittert tussen 10 uur ‘s ochtends en 2 uur ‘s middags, en van 10 uur ‘s avonds tot 2 uur ‘s nachts. Dit zijn de momenten van hoge energie en productiviteit. Terwijl je slaapt, werken je interne organen hard om je systeem te reinigen.
Dagelijkse Ayurvedische routine
De dinacharya, een Ayurvedische routine, helpt balans en harmonie in je dagelijks leven te brengen. Hoe je deze routine kunt implementeren, lees je hieronder.
Ochtend
Vóór het ontbijt
Sta vroeg op
Vroeg opstaan is van cruciaal belang voor het handhaven van een goede dagelijkse routine en het bevorderen van je welzijn. Volgens Vedische geschriften is de ideale tijd om wakker te worden tussen 4:00 en 6:00 uur, tijdens de Vata-fase. Hoewel dit misschien uitdagend lijkt, is het goed te doen als je voor 22:00 uur naar bed gaat en andere Ayurvedische adviezen volgt. Deze kleine aanpassing zal je dag verfrissen en je creativiteit stimuleren. Als je daarentegen later opstaat, tijdens de Kapha-fase, zul je je waarschijnlijk zwaar en futloos voelen.
Reiniging
Begin je ochtendroutine met een grondige reiniging:
- Gezicht wassen: Verfris je gezicht grondig.
- Mondhygiëne: Poets je tanden en schraap je tong. Tijdens het slapen hopen zich namelijk afvalstoffen op je tong op.
- Olietrekken (Gandusha): Neem 1-2 eetlepels biologische sesamolie, spoel het 4-5 minuten door je mond en spuug het uit.
- Water drinken: Drink 1-2 kopjes lauw water, eventueel met honing en citroen.
- Leeg je blaas en darmen: Water drinken helpt je om dit te stimuleren.
Wandeling en massage
Begin je dag met een korte, energieke wandeling. Dit stimuleert je bloedsomloop, versnelt je stofwisseling en geeft je een positieve start. Vervolgens is het tijd voor een heerlijke Ayurvedische zelfmassage met olie. Deze massage versterkt je spieren en botten, verbetert je huidconditie en kalmeert je zenuwstelsel. Verwarm de olie voor een extra comfortabel gevoel en neem 5-10 minuten de tijd om zachtjes je hoofd, lichaam en voetzolen te masseren. Zodra je huid de voedende olie heeft opgenomen, stap je onder een warme douche of dompel je jezelf onder in een ontspannend bad.
Yoga en meditatie
Nu is het tijd voor yoga asana’s (yogahoudingen) en ademhalingsoefeningen (pranayama), gevolgd door transcendente meditatie. Transcendente meditatie is een essentieel onderdeel van elke Ayurvedische ochtendroutine, omdat het diepe innerlijke rust en helderheid biedt.
Yoga voor mentale helderheid Klik hier.
Ontbijt
Maak je ochtend compleet met een ontbijt, idealiter rond 8.00 uur of uiterlijk om 9.00 uur. Omdat we nu in de Kapha-tijd zijn beland, is het spijsverteringsvuur volgens Ayurveda niet meer zo sterk. Dus houd je ontbijt licht of sla het gerust over als je nog geen trek hebt.
Heb je wel trek, neem dan bijvoorbeeld vers fruit of een lichte pap met granen (check hier welk voedsel je het beste wel en niet kunt eten, volgens jouw dosha!). Neem de tijd voor je ontbijt, rustig en ontspannen. Kleed je daarna aan en ga vol energie de dag tegemoet.
Middag
Lunch
Eet je lunch idealiter tussen 12 en 1 ‘s middags: je spijsverteringsvuur brandt dan fel. Kies je gerechten en drankjes zorgvuldig, nogmaals op basis van je dosha-type.
Na de lunch verdient je lichaam een korte rustpauze, hoewel een dutje vanuit Ayurvedisch perspectief niet wordt aanbevolen.
Namiddag
Na een productieve middag is het tijd om de dag rustig af te sluiten met meer yoga asana’s, pranayama en transcendente meditatie.
Avond
Avondeten
Terwijl de dag langzaam overgaat in de nacht, is het tijd om jezelf te voeden met een lichte avondmaaltijd, idealiter tussen 18:00 en 19:00 uur. Dit valt samen met de Kapha-tijd, waarin je spijsvertering zwakker is, dus is het belangrijk om de belasting op je spijsverteringsstelsel te minimaliseren voor een rustige nacht.
Vermijd te veel eten, vooral dierlijke eiwitten die ‘s avonds moeilijker te verteren zijn. Laat je keuzes ook weer afhangen van je dosha-type.
Voor het slapengaan
Na het avondeten nodig ik je uit voor een korte wandeling van 10 tot 15 minuten. Ga voor ontspanning, en vermijd ‘spannende’ films of tv-series.
Vroeg de veren in
Wanneer de klok van tien slaat, is het tijd voor je nachtrust. Het is essentieel om niet later dan 22:00 uur onder de dekens te kruipen, aan het begin van de Pitta-tijd. Na dit tijdstip worden je geest en lichaam vaak weer actief, waardoor in slaap vallen een uitdaging kan worden.
Conclusie
De dagelijkse Ayurvedische routine, gebaseerd op de principes van dinacharya en de dosha’s, biedt een holistische benadering om balans en welzijn te bevorderen. Door regelmatigheid te omarmen en activiteiten af te stemmen op de natuurlijke ritmes van de dag, kunnen we onze gezondheid en energie optimaliseren.
Het aanpassen van de routine aan individuele behoeften en dosha-types zorgt voor een gepersonaliseerde benadering van welzijn. Door deze eenvoudige, doch effectieve praktijken te omarmen, kunnen we een dieper gevoel van verbinding met onszelf en de wereld om ons heen ervaren!
Lees hier meer over Shilajit in de Ayurveda.
Lees hier meer over Ayurveda Superfoods.
Boost je gezondheid & energie met superfoods