Een gezonde darmflora speelt een belangrijke rol in het welzijn, en probiotica – levende micro-organismen die het microbioom in balans houden – kunnen daarbij helpen. Naast hun bekende voordelen voor de spijsvertering, is er een verband aangetoond tussen darmdysbiose (een verstoorde darmflora) en psychische aandoeningen zoals angst en depressie.
Hoe worden probiotica en mentale gezondheid met elkaar in verband gebracht, en wat is de ‘darm-hersenen connectie’ precies? Wat zijn psychobiotica en kunnen ze onze mentale gezondheid positief beïnvloeden? Je leest het allemaal in dit artikel.
Darm-hersenen connectie
Onderzoek toont aan dat de darmen en hersenen verbonden zijn via de darm-hersen-as. Ten eerste hebben onze darmen daarbij invloed op onze hersenen. Zo kunnen maag-darmproblemen, zoals prikkelbare darm syndroom (IBS) en de ziekte van Crohn, leiden tot angst of depressie. Bovendien helpen je darmen de eetlust te reguleren door de hersenen te laten weten wanneer het tijd is om te stoppen met eten.
Andersom beïnvloeden de hersenen ook de darmen. Wanneer je hersenen stress ervaren, sturen ze waarschuwingssignalen naar je darmen, wat spijsverteringsproblemen kan veroorzaken.
Je darmen als ‘tweede hersenen’
In de afgelopen tien jaar is gebleken dat de invloed van de darmen op de algehele gezondheid zo groot is dat het nu de ‘tweede hersenen’ worden genoemd. Dit komt volgens Dr. Naidoo door het grote aantal zenuwen in de darmen. De nervus vagus, de belangrijkste zenuw van het parasympathische zenuwstelsel, speelt een cruciale rol in stemming, hartslag, spijsvertering en immuniteit.
Dr. Aggarwal voegt daaraan toe dat de darmen veel neurale activiteit vertonen, waaronder de productie van serotonine, dopamine en GABA, neurotransmitters die essentieel zijn voor de geestelijke gezondheid. De darmen produceren meer dan 90% van de serotonine in het lichaam.
Wat zijn probiotica?
Recente ontwikkelingen in de wetenschap hebben de complexe relatie tussen darmen en hersenen onthuld, met probiotica als sleutelspeler in dit verband.
Probiotica zijn levende micro-organismen, zoals bacteriën en gisten, die gunstig zijn voor de gezondheid wanneer ze in voldoende hoeveelheden worden geconsumeerd. Ze worden vaak geassocieerd met het bevorderen van een gezonde darmflora en spijsvertering, maar recent onderzoek suggereert dat probiotica ook de stemming en cognitieve functies kunnen verbeteren en stress en angst kunnen verminderen.
Lees hier meer over probiotica!
Wat zijn psychobiotica?
Psychobiotica zijn probiotica die worden gebruikt om de geestelijke gezondheid te verbeteren. Volgens Dr. Uma Naidoo verwijst de term naar darmmicroben die een positief effect kunnen hebben op de geest.
Probiotisch voedsel dat angst en depressie kan verminderen, wordt ook als psychobiotica beschouwd, zegt Dr. Aggarwal. Omdat deze voedingsmiddelen vaak andere heilzame stoffen bevatten, zoals antioxidanten en vezels, is het echter moeilijk om de exacte effecten van de bacteriën te isoleren.
Uit een studie bleek dat Alzheimerpatiënten die 12 weken lang melk met vier soorten probiotische bacteriën dronken, beter scoorden op cognitieve tests dan degenen die gewone melk dronken.
Een andere (kleine) studie toonde aan dat vrouwen die vier weken lang tweemaal per dag yoghurt met probiotica aten, rustiger reageerden op foto’s van boze en angstige gezichten.
Weer een andere studie, uit 2022 en te vinden in Translational Psychiatry, toonde aan dat een hoge dosis probiotica met acht verschillende bacteriestammen de symptomen van depressie verminderde. De onderzoekers benadrukken wel dat psychobiotica samen met therapie moeten worden gebruikt.
Ten slotte analyseerde een team in 2020 10 klinische onderzoeken naar probiotica en geestelijke gezondheid. Ze vonden een positief verband tussen probiotica en vermindering van symptomen van depressie, maar het effect op angst was minder sterk. Probiotica hadden ook geen effect op acute stress. Deze gemengde resultaten benadrukken de behoefte aan meer onderzoek naar psychobiotica.
Hoe kunnen psychobiotica de mentale gezondheid beïnvloeden?
Onderzoek naar psychobiotica is nog in ontwikkeling, en de exacte rol van psychobiotica in de geestelijke gezondheid is nog niet volledig begrepen, zegt Dr. Aggarwal. Meer onderzoek bij mensen is nodig om hun effectiviteit te bepalen.
Dr. Naidoo en Dr. Aggarwal geven aan dat psychobiotica geen wondermiddel zijn voor geestelijke gezondheidsproblemen. Toch kunnen volgens hen psychobiotica, vooral via probiotisch voedsel, een positieve rol spelen in de geestelijke gezondheid.
Psychobiotica kunnen mogelijk zowel de spijsvertering als de stemming verbeteren, maar ook bijdragen aan:
- Een lager risico op cognitieve ziekten zoals Alzheimer
- Een verminderd risico op hartaandoeningen
- Een betere immuungezondheid
Hoe kun je psychobiotica gebruiken in het dagelijks leven?
Volgens Dr. Naidoo kun je psychobiotica binnenkrijgen via supplementen en gefermenteerd voedsel. Voorbeelden van deze laatste zijn yoghurt met veel probiotica als ontbijt, tempeh in hartige maaltijden, en het toevoegen van miso, kimchi, of zuurkool aan je gerechten.
Hoewel probiotische supplementen wellicht hogere concentraties goede bacteriën bevatten, benadrukken Dr. Naidoo en Dr. Aggarwal dat probiotisch voedsel extra voedingsstoffen biedt die goed zijn voor de hersenen en het lichaam.
Conclusie
Een gezonde darmflora is essentieel voor welzijn, en probiotica helpen daarbij. Ze verbeteren niet alleen de spijsvertering, maar kunnen ook angst en depressie verminderen door de verbinding tussen darmen en hersenen te versterken.
Psychobiotica, probiotica die gebruikt worden voor het bevorderen van geestelijke gezondheid, kunnen stemming en cognitieve functies verbeteren. Voedingsmiddelen zoals yoghurt en kefir dragen bij aan een betere mentale gezondheid, maar ook kunnen er supplementen worden genomen met probiotica.
In stressvolle periodes, zoals eindexamens of deadlines, kan een bewuste inname van probiotica het verschil maken. Integreer probiotische voeding, zoals yoghurt, tempeh, miso, kimchi, of zuurkool in je maaltijden voor extra ondersteuning.
Desondanks is het belangrijk om te weten dat onderzoek naar psychobiotica nog in ontwikkeling is, waardoor de rol van psychobiotica in de geestelijke gezondheid nog niet helemaal duidelijk is.
Meer weten over probiotica? Hier lees je wanneer je probiotica het beste kunt innemen!
****************************
*Gezondheidsclaims, gemaakt op basis van plantaardige inhoudsstoffen, zijn op het moment van schrijven van deze blog nog in behandeling bij de ESFA.
In het kader van de Europese wetgeving omtrent gezondheidsclaims mogen wij op onze website niet vermelden voor welke toepassing je dit supplement precies kan gebruiken. Uiteraard mogen wij u wel voorzien van persoonlijk advies. Neem dan ook gerust contact met ons op per email aan info@spiruella.nl of maakt gebruik van ons contactformulier! Wij helpen u graag verder!
****************************
Boost je gezondheid & energie met superfoods